برای تصویرسازی موثر و نگاه با چشمان ذهنی فرد باید بتواند تمرکز کند، و ذهنش را روی یک فکر یا تصویر ثابت نگهدارد. البته که در بسیاری از مواقع شخص خودش را در موقعیتی می بیند که افکار مختلف یکی پس از دیگری جاری می شوند، و او هیچ کنترلی روی ماهیت افکارش ندارد. اگر شخصی در تلاش باشد که ذهنش را روی یک تصویر خاص ثابت نگهدارد، این نبود کنترل روی فکر قطعا سودمند نخواهد بود. به دانش آموزان یوگا تمریناتی آموخته می شود تا به آنها در تمرکز کمک کند. علاوه بر اینکه شخص می تواند تمرکز کند، با این تمرینات فرد ماهیت افکارش را نیز درک می کند. اولین تمرین یوگا شامل تمرکز روی یک جسم کوچک است. این جسم می تواند هر چیزی با هر شکلی باشد، اما باید ساده و کوچک باشد و تصور کل آن در یک نگاه دیده شود. مثل یک پرتقال، مداد، چراغ، یا سنگ.
تمرین تمرکز روی یک جسم کوچک
جسمی را در فاصله چند سانتی متری خود نگهدارید، به طوری که به سادگی تمام آن را ببینید. مستقیما به جسم نگاه کنید. چشمانتان را باز نگهدارید و تنها به جسم فکر کنید. به اندازه، شکل، رنگ، جنس یا بخش های مختلف آن دقت کنید. هدف از این تمرین این است که توجهتان را ثابت روی یک جسم نگهدارید. سعی کنید یک دقیقه این کار را انجام دهید. هر بار که فکر دیگری به ذهنتان آمد، خیلی ساده دوباره به جسمی برگردید که دارید روی آن تمرکز می کنید. هر بار که فکری می آید دوباره به تمرکز روی جسم برگردید، این کار توانایی تمرکز شما را بسیار قدرتمندتر می کند.
در انجام این تمرین افراد متعجب می شوند که فکرشان به همه جا می رود. نکته اینجاست که هر بار به تمرکز روی جسم سوئیچ کنید.
تمرین بر اساس شمارش تنفس
افرادی که تنفسشان را می شمارند، متوجه می شوند که افکاری وارد ذهنشان می شود که شمارش نفس ها از دستشان خارج می شود. برای استفاده از تمرین شمارش تنفس به جهت تقویت تمرکز، فرد باید خیلی ساده هر بار که فکر مزاحمی وارد سرش شد به شمارش تنفس برگردد.
بعد از اینکه شخص به توجه به افکارش و برگشت به شمارش تنفس عادت کرد، کارهای دیگری برای تقویت توانایی تمرکز می تواند انجام دهد. یک راه بریدن فکر با بیشترین سرعت ممکن است، یعنی آن را از ریشه قطع کردن. یعنی قطع کردن تمایل برای دنبال کردن افکار. تمرین بریدن افکار از ریشه شخص را از اجبار برای دنبال کردن افکار آزاد می کند و مانع از این می شود که غرق در رشته افکار شود. در واقع باعث می شود که شخص بیشتر از افکاری که دائما برخاسته می شوند آگاه باشد.
راه دیگر برای کنار آمدن با افکاری که برخاسته می شوند این است که اجازه دهید عبور کنند. در این روش شخص یک نگرش غیر شخصی نسبت به افکارش دارد، گویی افکار شخص دیگری هستند. او نه به افکار می چسبد نه از ریشه قطع می کند. نه آنها را متوقف می کند نه دنبال می کند. یک استعاره در ذن وجود دارد که می گوید افکار مانند پرندگانی هستند که در آسمان پرواز می کنند. و فرد می تواند آنها را نگاه کند که وارد دایره ی دید شده و سپس ناپدید می شوند.
این تمرین شخص را به اوج آگاهی می رساند، که در آن بسیار ریلکس و هوشیار است. بعد از تمرین شخص متوجه می شود که زمان هایی که به تنفس توجه می کند طولانی تر می شود. هر چه شخص در تمرکز روی شمارش تنفس بهتر باشد، بهتر می تواند روی یک جسم تمرکز کند. و مدت طولانی تری می تواند روی یک جسم تمرکز کند و کمتر با افکار مزاحم حواسش پرت می شود. افرادی که مدیتیشن انجام می دهند، به خودی خود مهارت های زیادی در تمرکز و تصویر سازی و ریلکسیشن به دست می آورند.